Yazar: Emre Alkan (Koç Üniversitesi, ealkan@ku.edu.tr)
Yıl: 2023-1
Sayı: 115
1991 yılında yayın hayatına başlayan Matematik Dünyası, Cumhuriyetimizin 100. yılında, 30. yılını kutluyor. Matematik Dünyası, ülkemizde matematik eğitiminin gelişmesinde, genç yeteneklerin matematik yapmaya teşvik edilmesinde ve toplumda matematik bilimi için farkındalık yaratılmasında çok önemli bir misyon yüklenmiştir ve bu misyonu başarıyla devam ettirmektedir. Dergi, gerek popüler matematik yazıları ve gerekse de müfredatta yetişmeyen matematik konularının anlatımı üzerine yazılarıyla matematik kültürünün toplumda daha iyi yerleşmesini sağlamıştır. Benim de matematikçi olmamda Matematik Dünyası‘nın hayati katkıları vardır. Derginin ilk yılı olan 1991 benim için önemli bir yıldı ve o sene matematik olimpiyatlarında bronz madalya kazanmıştım. Bu hevesle Boğaziçi Üniversitesi matematik bölümünde öğrenciyken dergiye bir çok yazı hazırlamış ve problem köşesinin de müdavimlerinden olmuştum. Kimi zaman okul derslerine çalışmak yerine dergide çıkan yazıları okumaya zaman harcardım. Dergi o zamanlar sık sık postada gecikirdi ve ne zaman gelecek kaygısıyla posta kutusuna defalarca baktığım olurdu. Bugün bile o zamanlarda oluşan matematik ruhunu içimde aynen hissederim. Matematikte ilerleyebilmek için elbette potansiyeliniz ve yeteneğiniz olması gerekir, ama bunlar tek başına yeterli değildir. Burada iki önemli unsur var: güven ve destek. Güven kendi kendinize aşılayabileceğiniz bir olgudur ve kendinize inanmanızı sağlar. Mesela, ben bu teoremi kanıtlayabilirim iddiası bir güven belirtisidir. Bazen bu güven sarsılır ve kanıtlayamadığınız teorem bir tür yenilgi hissi verir insana. Öte yandan destek ise geleneksel olarak hocalarınız tarafından size verilir. Destek hiçbir zaman bedava değildir, hocalarınızın takdirini kazanabilmek için özgün işler yapmanız gerekir matematikte. Bu da ancak çok çalışarak ve matematiği bir yaşam biçimi olarak kabul ederek gerçekleşebilir. O yıllarda güvenimin çok kez sarsıldığını itiraf etmeliyim. Fakat destek yönünden kendimi hep şanslı hissettim ve bunu büyük ölçüde Matematik Dünyası‘na ve onun yarattığı samimi ortama borçluyum. Öğrencilik yıllarımdan beri beni motive eden ve sevindiren birçok güzel anıyı belgeleriyle paylaşmak istiyorum.
İlk olarak, Matematik Dünyası‘na yazdığım bir problem derlemesiyle ilgili rahmetli Cemal Koç Hocanın 1992 Şubat sayısındaki yazısının başlangıcı:
Matematik Dünyası‘na yazdığım bir başka problem derlemesiyle ilgili rahmetli Cem Tezer Hocanın bana karşılık olarak yazdığı mektup (kişisel arşivimden):
1995 Şubat sayısında Şafak Alpay Hocanın benimle ilgili önsöz yazısı:
1996 Şubat sayısında Albert Erkip Hocanın benimle ilgili önsöz yazısı:
Tanınmış İngiliz matematikçi John Rigby’nin dergiye yazdığım bir makaleyle ilgili yorumlarından bir alıntı (1996 Şubat sayısı):
Ali Törün Hocanın derginin tarihçesi üzerine yazdığı bir yazıdan alıntı (2008):
Elbette ki yukarıda örneğini verdiğim durumlardaki gibi desteklenmek bile matematik kariyerinizin sorunsuz geçeceğini garanti etmez. Mutlaka sizi yıldıracak pek çok durum ve kişi karşınıza çıkacaktır. Önemli olan bu tarz kötü durumlarda moralinizi bozmadan ve kendinize olan güveninizi kaybetmeden yolunuza devam etmektir. Aslında en kolay çözüm matematiği çok severek çalışmaktır. Ben matematiğe hep bir hobi olarak baktım ve ilginç olsun olmasın her türlü matematik problemini anlama ve çalışma isteğini daima içimde canlı tuttum. Bugünlere gelmemde Matematik Dünyası okuru olarak kazandığım bu felsefenin çok büyük etkisi olmuştur. Matematik Dünyası‘nın 30. senesini kutlarken bana destek olan tüm hocaları sevgi ve saygıyla anıyor ve okurlara kendi matematik serüvenlerinde kolaylıklar diliyorum.
